محقق برجسته حوزه و دانشگاه، شهيد استاد مطهري از آن نسخ محققيني بو دكه مي دانست به دنبال چه چيز بايد بگردد . او معلم دين و مدافع اسلام بود  و عادلانه و روشنفكرانه از دين دفاع مي كرد . از ويژگيهاي بارزي كه در تحقيقات استاد وجود دارد ، هدف مقدس ايشان بود ، يعني او هيچ گاه بر سبيل تفنن و سرگرمي دست به قلم نمي برد بلكه بر اساس نيازها و در راستاي هدف الهي به اين امر مهم همت مي گمارد .استاد مطهري ، در كار تحقيق به مانند ساير جنبه هاي حيات معقولش ، منظم و با برنامه بود ، ايشان علاوه بر حاشيه نويسي در كتابها  گاهي به جهت اظهار نظر در مورد موضوع بحث و زماني به جهت تصحيح متن و در مواردي به منظور مشخص ساختن و دسته بندي كردن مباحث و مطالب صورت مي گرفت .استاد مطهري از شيوه تلخيص و ياد داشت برداري مطالب مهم به شدت سود مي جست ، علاوه بر اينها با روش حساب شده و منظم ، كار فراهم آوردن فيشهاي تحقيقي را دنبال مي كرد ، آن بزرگوار تا قبل از سال 1338 ياداشتهاي مورد نظر خود را در دفاتر درج مي كرد از سال 38 به بعد شيوه گرد آوري مطالب را تغيير داد و ارزشهاي فيشهاي تحقيقي كه آسانتر و عملي تر و با قابليت و انعطاف بيشتر است ، بهره گرفت. استاد مطهري معتقد بودند كه در امر تحقيق بايد زمينه هاي مورد نياز جامعه را لحاظ كر د و از تحقيقات آكا دميك صرف كه هيچ مشكلي را حل نمي كند بايد اجتناب كرد.

زندگیت مرتضی و روح توست مطهّر 

یاد تو زنده است و نام توست معطّر

ای سخنت دلنشین و لحن تو شیرین

ادامه »

عنوان مقاله:ولایت مداری عباس بن علی(علیه السلام)

 محقق:الهه سادات بنی جمالی - مدرسه علمیه الزهراء(س)- اراک

 چکیده:

ولایت مداری عباس بن علی علیه السلام از آن جهت دارای اهمیت است که می توان با بررسی آن، شاخصه های مهم ولایت مداری را شناخت. شناخت امام هر زمان و پذیرش ولایت او از مهمترین وظایف یک مسلمان است. از آنجا که یکی از اسوه های کامل ولایت مداری در طول تاریخ، عباس بن علی علیه السلام می باشد، برای کسانی که می خواهند در زمینه ولایت مداری قوی شوند، الگوی بسیار مناسبی است. بدیهی است برای اقتدا به ایشان، ابتدا باید شخصیت و ویژگی های اصلی او (که باعث شده بود تابع محض امام خویش باشد) را شناخت. روش جمع آوری مطالب کتابخانه ای می باشد و مطالب در دو بخش تاریخی و روایی دسته بندی شده است. در بخش تاریخی، شخصیت ایشان طبق منابع تاریخی پرداخته شده است؛ البته با توجه به اینکه ایشان همواره در سراسر زندگی تابع محض امام زمانش(14 سال امام علی علیه السلام،10 سال امام حسن علیه السلام، 10 سال امام حسین علیه السلام) بود،و در مقابل امامش هیچ حرفی نمیزد و کارهایش فقط انجام اوامر آنها بود؛ در تاریخ مطلب زیادی نقل نشده است! در بخش روایی شخصیت ایشان با توجه به سخنان معصومین بررسی می شود. کلام امام معصوم منبعی عالی و قوی برای شناخت می باشد. به طور اجمالی حدیثی از امام سجادعلیه السلام و حدیثی از امام صادق(علیه السلام) بررسی شده و سپس به شرح فرازهایی از زیارت نامه ایشان پرداخته و در نهایت با توضیح قسمتی از زیارت ناحیه مقدسه به پایان میرسد.

واژگان کلیدی: ولایت مداری – عباس بن علی (علیه السلام)- بصیرت

برای دریافت فایل مقاله کلیک کنید.

شعبان در لغت از ریشه ش ع ب و به معنای، شعبه و فرقه است:

1- «به علت اختلاف عرب‌ها در طلب آب بود که هر کدام به راهی می‌رفتند و پس آنها تفرقه ایجاد می‌شد.»
2- به سبب آن که در این ماه، قبایل متشعب و متفرق می‌شدند و علامه مجلسی از حضرت رسالت صلی‌الله علیه و آله روایت نموده که فرمود: شعبان ماه شریف و ماه من است و حاملان عرش الهی، آن را تعظیم و حق حرمت آن را می‌شناسند. و این ماه زیاد شود روزی برای رمضان و زینت کنند بهشت‌ها را و آن را شعبان نامیدند. برای آن که متشعب و بسیار گردد. روزی مومنان و حسنه در آن مضاعف و به هفتاد برابر و سیئه آمرزیده و اعمال خیر در آن مقبول و خداوند جبار نظر فرماید به روزه‌داران و عبادت‌کنندگان.»    منبع: المنجد في اللغه ص249 و 390 برگرفته از سايت http://www.noormags.ir
پیامبر(ص) فرمود:«شعبان ماه من است و ماه رمضان ماه خدا. هر کس یک روز از ماه من را روزه بگیرد، من در قیامت شفیع او خواهم بود.»
هنگامی که ماه شعبان فرا می رسید امام سجاد علیه السلام اصحاب خود را فرا می‌خواند و درباره فضیلت این ماه سخن می گفت. آنگاه می‌فرمود:«هر کس برای محبت پیامبر و تقرب به خداوند، ماه شعبان را روزه بدارد، خداوند او را در روز قیامت مشمول کرامت خود می‌گرداند و بهشت را برای او لازم می شمارد.»
علاوه بر روزه که فضیلت بسیاری دارد، اعمال دیگری همچون نماز و اذکار و دعاها و استغفار نیز در این ماه وارد شده است که در کتاب شریف مفاتیح الجنان در فصل اعمال ماه شعبان ذکر شده است. حوادث و وقایع تاریخی فراوانی نیز در ماه شعبان روی داده که مهمترین آن ولادت امام حسین علیهم السلام در روز سوم و حضرت ابوالفضل علیهم السلام در روز چهارم و امام سجادعلیهم السلام در روز پنجم و امام زمان عج الله تعالی فرجه شریف در نیمه ماه شعبان است.

کتاب شریف المراقبات، تألیف عالم ربّانی و عارف گرانقدر مرحوم آیت الله میرزا جواد آقا ملکی تبریزی است. این عالم بزرگوار در تبریز زاده شد و برای پیمودن راه علم و کمال به نجف اشرف مهاجرت کرد. آن‌جا علاوه بر کسب درجة اجتهاد در علوم حوزوى، در اخلاق و عرفان نیز تحت تربیت نادرة دوران و عارف عظیم الشأن آیت الله ملاحسینقلی همدانی درجات عالی را طی کرد که نوشتار او گوشه‌ای از این روحیة لطیف معنوی‌اش را به نمایش می‌گذارد. آن عارف بزرگوار، تألیفات متعددی در اخلاق و عرفان دارد که از جمله کتاب شریف المراقبات است.
این کتاب که به منظور مراقبت از اوقات شریف و قابل‌استفاده در طول سال نوشته شده است، همراه نکات مفید دیگر و تذکرات اخلاقی مؤلف که از ضمیر روشن و پاک او برمی‌خیزد، حلاوتی به کام خواننده می‌چشاند که در سایر کتب، کمتر تجربه می‌کند. مرحوم مؤلف، پس از مقدمه‌اى، در دوازده فصل به هر کدام از ماه‌های قمری (از محرم تا ذی‌حجه) می‌پردازد و در خاتمه با تذکراتی اخلاقی کتاب را به پایان می‌برد.
در بخشی از کتاب آمده است که:
شرافت ماه شعبان
اين ماه براى سالك الى الله بسيار با ارزش است . يكى از شبهاى قدر در اين ماه مى باشد و كسى در آن متولد شده كه خداوند بواسطه او وعده پيروزى به تمامى دوستان ، پيامبران و برگزيدگانش - از زمانى كه پدر ما حضرت آدم (على نبينا و آله و عليه السلام ) در زمين ساكن شده - داده است . و وعده داده ، بوسيله او، بعد از پر شدن زمين از ظلم و جور، آن را پر از قسط و عدل نمايد - كه در جاى خود بطور مفصل به آن خواهيم پرداخت . و از مقام آن همين بس كه ماه رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم ) بوده و حضرتش (صلى الله عليه و آله و سلم ) فرمودند: ((شعبان شهرى ؛ رحم الله من اعاننى على شهرى ؛ شعبان ماه من است ، خداوند كسى را كه مرا در ماهم يارى كند، بيامرزد.»
كسى كه از اين دعوت بزرگ آگاه شود، بايد بكوشد كه از دعوت شدگان اين دعوت گردد. اين جانشين و برادر او اميرالمؤ منين است كه مى فرمايد: ما فاتنى صوم شعبان مذ سمعت منادى رسول الله (صلى الله عليه و آله و سلم ) ينادى فى شعبان ؛ فلن يفوتنى ايام حياتى ان شاء الله ؛ از زمانى كه نداى منادى رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم ) را كه براى روزه اين ماه ندا مى كرد شنيدم ، هيچگاه روزه اين ماه را از دست نداده و در تمام عمرم آن را از دست نخواهم داد؛ اگر خدا بخواهد.» اين درباره روزه اين ماه بود؛ و مى توان كمك به آن حضرت (صلى الله عليه و آله و سلم ) را از جهات ديگر مانند نماز، صدقه ، مناجات و تمام كارهاى خير با روزه اين ماه مقايسه نمود.

ادامه »

حضرت رسول اكرم (ص) مي فرمايند:

العلمُ وحشيٌّ قيدوهُ بالكتابه:دانش،سركش است آن را بانوشتن به بند بكشيد.

خلاصه كردن مطالب ونكته برداري عامل ماندگاري مطالعات است.زيرا پديده فراموشي در وجود انسان،بسيار تاثيرگذاراست و نوشتن عامل نگهداشتن مطالب ضروري است.

امروزه ثابت شده است كه بسياري از افرادي كه نكته سنج ودقيق صحبت مي كنندو درمجالس گفتني بسيار دارند و سخنران زبردست اند و هميشه در بسياري از مباحث مستند صحبت مي كنند و ديگران ازمجالس آنها نكاتي ياد ميگيرندكساني هستند كه وقتي مطالعه مي كنندتامل،نكته برداري وعلامت گذاري مي كنند.بنابراين تلخيص ،راه گشاي خوب و قدم مفيدي براي استفاده بهتر ازمطالعات مجلات ،كتابها،روزنامه ها،دايره المعارف و ديگر آثار بشري است.خلاصه نويسي نوعي مهارت نگارشي محسوب مي شود وآشنايي باآن دركارهاي قلمي وپژوهشي وگزارش نويسي مفيد و كارسازست.

مفهوم تلخيص:
تلخيص يعني خلاصه كردن،چكيده كردن.زماني كه مطالبي زياد با حفظ كليت آن به مطلبي مختصر تبديل گردد،گويند تلخيص صورت گرفته است.البته اين معنا با نكته برداري متفاوت است.

تفاوت تلخيص بانكته برداري:

تلخيص يعني كاستن ازكليت مطلب،بدين صورت كه گاهي مطالبي را حذف مي كنيم و مطالب ديگري راباقي مي گذاريم.نكته برداري بدان صورت است كه بدون توجه به اصل مباحث ،نكات مورد نياز يا داراي اهميت گزينش شود.در تلخيص يك كتاب يانوشته،اصل مطلب بدون خدشه به پيام آن،در كوتاهترين شكل حفظ مي شود و قسمت هاي غيرضروري آن حذف ميگردد و ميزان حذف و گزيده سازي عبارت ها به مقصود وهدف تلخيص كننده وابسته است.

فوائدتلخيص:
1-تلخيص يك اثر درحقيقت،استخراج مفيدترين جملات ونكات آن است.

2-با تلخيص،درمراجعات بعدي نيازي به مطالعه كل اثرنيست.

ادامه »